Mặc dù Carlsberg đã đầu tư vào Habeco và nhận được cổ tức, nhưng việc thâu tóm hoàn toàn vẫn chưa được thực hiện, khiến cho cổ phiếu BHN tiếp tục giảm giá và đang ở mức thấp nhất. Dù đã sở hữu 17,5% cổ phần của Habeco, nhưng Carlsberg vẫn chưa thể thực hiện tham vọng thâu tóm hoàn toàn.
A. Nguyên nhân khiến Carlsberg chưa thể thâu tóm hoàn toàn Habeco
1. Vấn đề về giá sau khi Habeco niêm yết công khai
Một số nguyên nhân chính đằng sau khó khăn của thương vụ này là vấn đề về giá, đặc biệt là sau khi Habeco niêm yết công khai cuối năm 2016 và trở thành một trong những cổ phiếu có giá cao nhất trên thị trường. Thậm chí, có thời điểm giá cổ phiếu của BHN đã vượt qua ngưỡng 200.000 đồng/cp.
Theo nguyên tắc xác định giá cơ bản trong những đợt thoái vốn gần đây, các doanh nghiệp như Habeco sẽ xác định giá căn cứ theo giá thị trường, tức là không bán dưới thị giá giao dịch của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, thị giá của BHN vẫn duy trì ở mức cao, khiến cho Carlsberg cảm thấy khó chịu và đánh giá rằng mức giá này không phản ánh đúng giá trị thực của doanh nghiệp.
Khi cổ phiếu BHN đang giao dịch ở mức 3 chữ số vào cuối năm 2016 và đầu năm 2017, Tổng giám đốc Carlsberg Việt Nam đã có những phát biểu gây sốc, cho rằng giá cổ phiếu của Habeco đã tăng gần 3 lần kể từ khi niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, nhưng không phản ánh chính xác giá trị thực của doanh nghiệp. Điều này đã làm cho Carlsberg Việt Nam không còn cảm thấy hứng thú như trước với việc thâu tóm Habeco.
2. Chênh lệch giữa mức giá lãnh đạo Habeco đưa ra với cổ đông ngoại
Trong khi đó, cổ đông ngoại đã đề xuất kế hoạch bán 82% cổ phần của Nhà nước tại Habeco với giá 48.000 đồng/cổ phiếu, cho rằng đây là mức giá hợp lý. Tuy nhiên, đến nay, thương vụ này vẫn đang tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn.
Tuy lãnh đạo Carlsberg đã có những tuyên bố mang tính “ép giá” và với những lợi thế mà họ sở hữu, nhưng mức định giá mà cổ đông ngoại đưa ra cũng không hề thiếu cơ sở. Thực tế, cổ phiếu BHN đang trôi dần về vùng đáy lịch sử, với vốn hóa thị trường chưa đến 9.000 tỷ đồng, gần mức thấp nhất từ trước đến nay.
Mặc dù khoản đầu tư của Carlsberg vào Habeco hiện có giá trị thị trường gần 1.600 tỷ đồng, trong khi giá mua là khoảng hơn 2.000 tỷ đồng, nhưng đại gia bia đến từ Đan Mạch vẫn đang có lãi tương đối với khoản đầu tư này nếu tính cả cổ tức. Chỉ tính riêng từ khi cổ phiếu BHN niêm yết công khai trên thị trường chứng khoán, Carlsberg đã “bỏ túi” hơn 600 tỷ đồng cổ tức tiền tươi. Tuy nhiên, nếu tính trượt giá và chênh lệch tỷ giá, khoản lãi này cũng chẳng đáng là bao.
B. Tình hình khó khăn của Habeco dù đã có thâm niên trong ngành
Habeco, với nguồn gốc từ nhà máy bia Hommel được người Pháp xây dựng từ năm 1890, đã tồn tại suốt 134 năm và trở thành một thương hiệu bia quen thuộc với nhiều thế hệ người Việt. Tuy nhiên, vị thế của Habeco đang dần bị lu mờ trước sự cạnh tranh gay gắt, đặc biệt là từ hãng bia ngoại như Heineken.
Hoạt động kinh doanh của Habeco đang gặp nhiều khó khăn khi sản lượng tiêu thụ bia ngày càng giảm sút những năm qua. Thị phần của Habeco cũng đã giảm từ mức hơn 18% vào năm 2016 xuống còn khoảng 8% vào năm 2022, kém xa các đối thủ như Sabeco hay Heineken. Kết quả kinh doanh của Habeco cũng đã giảm rõ rệt, với doanh thu giảm 7% và lợi nhuận giảm gần 30% so với năm 2022.
Có một số yếu tố mang tính thời vụ có thể giúp tiêu thụ bia tại Việt Nam phục hồi trong ngắn hạn, như sự quay trở lại của các giải bóng đá lớn và việc thích nghi với việc mua mang về thay vì tiêu thụ tại chỗ khi Nghị định 100/2019/NĐ-CP phạt vi phạm nồng độ cồn tiếp tục thực thi quyết liệt hơn. Tuy nhiên, trong dài hạn, việc giảm tiêu thụ bia có cồn và chuyển đổi sang sản phẩm không có cồn có thể là một xu hướng
=> Xem thêm: Vinaconex (VCG) chuẩn bị triển khai dự án khu công nghiệp trị giá trên 6.300 tỷ đồng tại vùng huyện sắp được nâng cấp thành quận tại Hà Nội
=> Tham khảo doanh nghiệp: Tập đoàn Đại Châu