Hợp tác đầu tư với các lực lượng tài chính đỉnh cao châu Á: 1 số ngân hàng Vietcombank, VietinBank, BIDV ghi nhận sự bùng nổ, cổ đông chiến lược ăn lớn, lợi nhuận tăng đột biến

Bùi Tiến Thành 8 August, 2024 No Comments 0 like

BIDV, Vietcombank, VPbank đều đang chứng tỏ được vị thế của mình, nguyên nhân do đâu?

Các giao dịch đầu tư từ nước ngoài mua cổ phần chiến lược của các ngân hàng Việt đã mang lại thành công cho cả hai bên trong quá khứ.

Số tiền lớn lên đến 4 tỷ USD đã được các tổ chức tài chính quốc tế chi ra để tham gia vào các thương vụ này, thể hiện sự lựa chọn cẩn thận từ phía dòng vốn ngoại.

Các giao dịch tập trung chủ yếu vào các ngân hàng do nhà nước chi phối như Vietcombank, VietinBank và BIDV. Tuy nhiên, thương vụ có giá trị lớn nhất từ trước đến nay lại thuộc về một ngân hàng tư nhân, đó là VPBank.

A. Vietinbank là ngân hàng mở đầu cho các giao dịch nước ngoài

VietinBank là ngân hàng đầu tiên “nổ phát súng” với thương vụ chào bán riêng lẻ cổ phiếu cho IFC và Quỹ đầu tư cấp vốn IFC, thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới vào năm 2011. Thương vụ này trị giá khoảng 3.540 tỷ đồng (~180 triệu USD).

B. Mizuho đầu tư vào Vietcombank

Cùng năm đó, Vietcombank đã hợp tác với Tập đoàn tài chính Mizuho của Nhật Bản. Theo thỏa thuận giữa hai bên, Mizuho sẽ mua 347,6 triệu cổ phiếu phổ thông của Vietcombank với giá 34.000 đồng/cp.

Thương vụ này có giá trị lên đến hơn 11.800 tỷ đồng (~567 triệu USD), là giao dịch M&A lớn nhất tại Việt Nam vào thời điểm đó.

Sau các thương vụ, Mizuho đã trở thành đối tác chiến lược đầu tiên của Vietcombank, sở hữu một ghế trong Hội đồng quản trị của ngân hàng.

Ngoài việc đầu tư vốn, cổ đông Nhật Bản còn cung cấp cho Vietcombank các dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật trên nhiều lĩnh vực. Bao gồm việc cử các chuyên gia và cung cấp các dịch vụ đào tạo, cũng như tạo ra cơ hội hợp tác bán chéo sản phẩm.

Hai năm sau khi Mizuho đầu tư vào Vietcombank, Mitsubishi UFJ – một “gã khổng lồ” trong ngành tài chính Nhật Bản – cũng tham gia vào VietinBank trong một thương vụ chào bán riêng lẻ 644,4 triệu cổ phiếu vào năm 2013.

Thương vụ này có giá trị lên đến khoảng 15.500 tỷ đồng (~743 triệu USD). Bên cạnh việc tăng cường năng lực tài chính, VietinBank còn nhận được sự hỗ trợ trong hoạt động điều hành, quản trị và quản lý rủi ro từ cổ đông Nhật Bản.

Vào năm 2019, Vietcombank tiếp tục chào bán riêng lẻ hơn 111 triệu cổ phiếu cho hai nhà đầu tư là Quỹ đầu tư quốc gia của Singapore (GIC) và Mizuho, thu về khoảng 6.200 tỷ đồng (~270 triệu USD).

C. BIDV cũng quyết không đứng ngoài cuộc

Đồng thời, Keb Hana Bank (Hàn Quốc) cũng trở thành cổ đông chiến lược của BIDV sau khi mua hơn 603,3 triệu cổ phiếu trong một thương vụ chào bán riêng lẻ, với giá trị lên đến khoảng 20.300 tỷ đồng (~882 triệu USD).

Theo thỏa thuận, Keb Hana Bank sẽ là cổ đông chiến lược của BIDV trong ít nhất 5 năm, cung cấp hỗ trợ trong nhiều lĩnh vực như quản trị chiến lược, quản lý rủi ro, phát triển ngân hàng số và nâng cao nguồn nhân lực.

Đáng chú ý, kỷ lục của BIDV sau đó đã bị phá vỡ bởi thương vụ Sumimoto Mitsui Banking Corp (SMBC – Nhật Bản) mua 15% vốn VPBank (VPB) vào năm 2023, với tổng giá trị hơn 35.900 tỷ đồng (~1,5 tỷ USD).

D. VPbank cũng gia nhập cuộc chơi

Thoả thuận này đã chính thức đưa Sumitomo Mitsui Banking Corp (SMBC) trở thành cổ đông chiến lược của VPBank.

Đây là một phần của kế hoạch tăng vốn mà VPBank đã thực hiện từ năm 2022, nhằm củng cố năng lực tài chính và hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng chiến lược trong 5 năm tới.

Sau thương vụ này, VPBank đã trở thành ngân hàng có vốn chủ sở hữu lớn thứ 2 tại Việt Nam, chỉ sau Vietcombank.

Trước đó vào năm 2021, Công ty Tài chính Tiêu dùng SMBC (SMBCCF), một công ty con của Sumitomo Mitsui Financial Group (SMFG), đã mua lại 49% cổ phần của FE Credit từ VPBank, với giá trị ước tính lên đến 1,4 tỷ USD, định giá FE Credit lên đến 2,8 tỷ USD.

E. Sự thay đổi của các ngân hàng khi có đầu tư nước ngoài

Qua các năm, sau khi có các cổ đông chiến lược từ các định chế tài chính nước ngoài, các ngân hàng Việt Nam đã trải qua sự thay đổi tích cực.

Điều này được thể hiện qua kết quả kinh doanh, ví dụ như lợi nhuận của Vietcombank, VietinBank và BIDV đều tăng trưởng mạnh mẽ, trừ một số thời điểm có sự chậm lại do những yếu tố khách quan.

1. Vietcombank, BIDV tăng lợi nhuận ổn định

Kể từ khi Mizuho rót vốn vào Vietcombank, lợi nhuận của ngân hàng này đã tăng ổn định và đạt ngưỡng 1 tỷ USD vào năm 2019, trở thành ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam đạt được mốc này.

Sau một năm 2020 khó khăn do đại dịch Covid-19, lợi nhuận của Vietcombank đã nhanh chóng phục hồi và tiếp tục tăng trưởng.

Năm 2023, Vietcombank ước lãi trước thuế hợp nhất đạt khoảng 41.200 tỷ đồng, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm trước, lên mức cao nhất từ trước đến nay và cũng là con số cao kỷ lục đối với một ngân hàng tại Việt Nam.

Tương tự, VietinBank và BIDV cũng duy trì tăng trưởng ổn định qua các năm, đồng thời đạt được những mốc kỷ lục về lợi nhuận.

Ngân hàng Việt Nam đang trải qua một giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, và các cổ đông chiến lược nước ngoài cũng đang hưởng lợi lớn, thậm chí làm giàu gấp nhiều lần.

Đặc biệt, Mizuho là một trong những ví dụ điển hình, với số cổ phần của họ tại Vietcombank có giá trị thị trường lên đến 73.600 tỷ đồng, gấp gần 6 lần số vốn ban đầu, và chưa kể đến các khoản cổ tức lớn được nhận trong suốt hơn một thập kỷ qua.

Tương tự, GIC, cổ đông chiến lược khác của Vietcombank đến từ Singapore, cũng đang có lợi lớn, mặc dù đến sau Mizuho nhiều năm.

Số cổ phần của họ hiện có giá trị thị trường hơn 12.500 tỷ đồng, gấp 2,4 lần số vốn ban đầu, và cũng còn chưa tính cổ tức. Tuy nhiên, số tiền cổ tức mà GIC nhận được từ Vietcombank có lẽ sẽ ít hơn Mizuho do tỷ lệ sở hữu thấp hơn.

Vietcombank hiện là cái tên giá trị nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam, với vốn hóa thị trường lên đến 490.700 tỷ đồng, và đã chạm ngưỡng nửa triệu tỷ vốn hóa.

Xếp ngay sau là BIDV, với vốn hóa đạt 262.500 tỷ đồng. Mitsubishi UFJ, một cổ đông chiến lược của VietinBank, cũng đang có lợi lớn với khoản đầu tư của họ có giá trị thị trường khoảng 31.700 tỷ đồng, gấp đôi số tiền ban đầu, chưa kể đến cổ tức.

2. Hướng đi đúng đắn dành cho những ngân hàng Việt

Nhìn chung, các thương vụ định chế tài chính nước ngoài mua cổ phần chiến lược của các ngân hàng Việt đều mang lại thành công nhất định cho cả hai bên.

ngân hàng Việt Nam nhận được sự hỗ trợ không chỉ về vốn mà còn về các mặt khác, trong khi các cổ đông nước ngoài cũng có lợi lớn từ các khoản đầu tư của họ, cùng với các khoản cổ tức “kếch xù”.